Królowa Matka. The Queen Mum.

Elżbieta Aniela Małgorzata Bowes-Lyon. Była królowa Wielkiej Brytanii i cesarzowa Indii jako żona Jerzego VI, matka królowej Elżbiety II. Odegrała ważną rolę w podtrzymywaniu morale Brytyjczyków podczas II wojny światowej. Adolf Hitler nazywał ją "najniebezpieczniejszą kobietą na świecie".



W styczniu 1936 r. zmarł teść Elżbiety, król Jerzy V, a 11 grudnia tego samego roku abdykował starszy brat męża, Edward VIII. Powodem abdykacji Edwarda był brak akceptacji planów jego małżeństwa z amerykańską rozwódką Wallis Simpson. Po abdykacji brata książę Yorku wstąpił na tron, przyjmując imię Jerzego VI. Para królewska został koronowana 12 maja 1937 r. Elżbieta była pierwszą małżonką króla pochodzącą z Wielkiej Brytanii od czasu dynastii Tudorów. Nie przepadała za swoją szwagierką, o której mówiła per "ta kobieta". Jerzy VI i Elżbieta odbyli do wybuchu II wojny światowej dwie ważne podróże, byli we Francji w lipcu 1938 r. oraz w Kanadzie i USA w czerwcu i lipcu 1939 r. W Kanadzie królowa zyskała wielką popularność i w późniejszych latach często odwiedzała ten kraj.

W 1947 r. Jerzy VI wraz z żoną odbył długą podróż po Afryce Południowej, rok później obchodzili jubileusz 25-lecia małżeństwa. Na początku lat 50. choroba króla ograniczyła jego aktywność publiczną; zmarł 6 lutego 1952 r. Na tron wstąpiła starsza córka, Elżbieta II.

Po śmierci męża królowa Elżbieta otrzymała tytuł Her Majesty Queen Elizabeth The Queen Mother; odstąpiono od zwyczajowego tytułu Queen Elizabeth dla odróżnienia od panującej córki oraz od alternatywnego Queen Dowager (Królowa Wdowa), ponieważ żyła jeszcze królowa Maria, żona Jerzego V. Wśród Brytyjczyków zyskała przydomek Queen Mum.

Po śmierci męża Elżbieta wyjechała do Szkocji, ale po spotkaniu z premierem Churchillem powróciła do życia publicznego. Jako wdowa kontynuowała obowiązki reprezentacyjne. W lipcu 1953 r. odbyła pierwszą podróż zagraniczną od czasu pogrzebu męża. Odwiedziła Rodezję Południową, gdzie położyła kamień węgielny pod University College of Rhodesia and Nyasaland. W następnych latach odwiedziła m.in. Kanadę w 1989. Patronowała lub kierowała około 350 organizacjami, w tym brytyjskim Komitetem Czerwonego Krzyża. Pełniła liczne honorowe funkcje wojskowe – m.in. dowódcy sił kobiecych w armii, marynarce i lotnictwie oraz komendanta Centralnej Szkoły Lotnictwa Królewskich Sił Powietrznych – RAF. Przez 25 lat (do 1980 r.) była kanclerzem Uniwersytetu w Londynie, a także kanclerzem Uniwersytetu Dundee oraz doktorem honoris causa innych uczelni. Od 1978 r. nosiła prestiżowy tytuł honorowy Lorda Strażnika Pięciu Portów.
W 1936 r. została damą Orderu Podwiązki, posiadała także szereg innych odznaczeń brytyjskich i zagranicznych.

Stała się jednym z najpopularniejszych członków rodziny królewskiej. Powszechną uwagę zwracały jej drogie zakupy (była właścicielką wielu obrazów Moneta), pasja do hazardu (była właścicielką wielu koni wyścigowych) i whisky, a z czasem także długowieczność. Królowa matka wyremontowała zamek Mey na wybrzeżu szkockim, gdzie spędzała co roku trzy tygodnie w sierpniu i dziesięć dni w październiku. W 2000 r. obchodziła uroczyście 100. rocznicę urodzin. Tego dnia odbyła się w londyńskiej Katedrze św. Pawła msza dziękczynna, którą uświetniła homilia arcybiskupa Canterbury. 

Zmarła we śnie, 30 marca 2002 r., w swojej rezydencji 9 km od Windsoru, mając prawie 102 lata. Cierpiała od paru miesięcy na gorączkę; jej córka, królowa Elżbieta II, była przy niej. W uroczystościach pogrzebowych (9 kwietnia 2002 r.) brały udział tysiące Brytyjczyków.






Komentarze